Yargı Reformu’nun 3. Paketi bugün Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi. Hukuk Muhakemeleri Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında 7251 Sayılı Kanun, yürütme ve yürürlük maddesiyle birlikte 64 maddeden oluşuyor.
Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, sosyal medya hesabından yayımladığı mesajda: “Yargı Reformu'nun 3. paketi, bugün yürürlüğe girdi. Hukuk yargılamalarının daha etkin bir şekilde yürütülebilmesi, makul sürede sonuçlandırılması ve yargısal işleyişin hızlandırılmasına yönelik değişiklikleri içeren Kanun, ülkemize ve yargı camiasına hayırlı olsun.” dedi.
Kanunun getirdiği yenilikler arasında öne çıkan maddeler şunlar
Daha önce tarafların rızasıyla uygulanan e-duruşma, artık taraflardan birinin talebi ve hakimin kararıyla gerçekleştirilebilecek. Düzenleme ile tanık, bilirkişi, uzman ses ve görüntü nakli yoluyla bulundukları yerde dinlenebilecek.
Tüketici hakem heyetlerinin görev alanı dışında kalan ve doğrudan tüketici mahkemelerine açılan yıllık yaklaşık 50 bin dosya zorunlu arabuluculuk kapsamına alındı. Böylece tüketici uyuşmazlıkları daha kısa sürede sonuçlanabilecektir.
YRS kapsamındaki hedeflerden biri olan vatandaşların doğru karara makul sürede ulaşmasını sağlamak için hukuk yargılamalarında bazı alanlarda ihtisaslaşmaya gidiliyor. Bu amaçla il merkezlerinde ve büyük ilçelerde ticaret veya fikri sınai haklar hukuk ve ceza mahkemeleri kurulacak.
Düzenleme ile ticari davalarda uygulanan basit yargılama usulüne ilişkin parasal sınır yüz bin Türk lirasından beş yüz bin Türk lirasına çıkarılarak ticari davaların daha hızlı sonuçlanması amaçlanıyor. Yine, ticaret mahkemelerinde tek hâkimle görülebilen dava ve işlerin parasal sınırı üç yüz bin Türk lirasından beş yüz bin Türk lirasına çıkarılmaktadır.
Engellilerin ya da okuma yazma bildiği halde herhangi bir gerekçeyle imza atamayanların mühür ya da parmak izi gibi yöntemlerle düzenledikleri belgelerin senet niteliği taşıyabilmesi için bu belgelerin masrafsız bir şekilde noterler tarafından onaylanması yeterli olacak.
Sözlü yargılama ve hüküm duruşması için zorunlu olan tebligat, tahkikat aşamasına çekilerek yargılamanın uzaması önlenmektedir.
Mülkiyetin ilk elden belirlendiği kadastro mahkemelerine ait kararlar, miktar ve değerine bakılmaksızın istinaf ve temyiz kanun yolu incelemesine açıldı.
Delil avansının peşin yatırılması uygulaması değiştirildi. Delil avansı dava sürecinde, ne zaman gerekiyorsa o zaman yatırılacak. Böylece vatandaş hakkını ararken davanın başında ağır bir mali yükle karşılaşmayacak.
Düzenleme ile tarafların davaya konu olan delil ve belgeleri ön inceleme duruşmasından önce mahkemeye sunmaları zorunluluğu getirildi. Adeta davanın yol haritasının belirlendiği ön inceleme duruşmasının daha etkin bir şekilde yapılması sağlanacaktır. Böylece tahkikat aşamasına daha erken geçilebilecek ve yargılama süreci kısalacaktır.
Hukuk yargılamalarında kişilerin anayasa ve uluslararası metinlerde güvence altına alınan haklarının zedelenmemesi sağlanmaktadır. Böylece, hem kişilerin adil yargılanma hakkı güvence altına alınırken; hem de yargılama sırasında kişilerin -özel hayatı, ticari sırları gibi- özel koruma altına alınması sağlandı.
Ön inceleme duruşmasına mazeretsiz gelmeyen tarafın rızası hilafına iddia veya savunmanın genişletilmesi ve değiştirilmesi usulü kaldırıldı. Böylece adil yargılanma ilkesi güçlendirildi.
Bu düzenlemeyle hukuki işlem güvenliğinin sağlanması ve hak sahiplerinin korunması amacıyla sigorta tazminat alacaklarının takibini yapabilecek kişiler belirlendi. Artık ehil olmayan kişiler sigorta tazminat alacağı takip ederek vatandaşı mağdur edemeyecekler. (İLKHA)
