Farklı teknik özelliklerde 38 ısıl pilin uluslararası standartlarda üretildiğini kaydeden Bakan Varank, “Isıl pillere ilişkin yurt dışına bağımlılığımız tamamen ortadan kalktı. Almanya'dan sonra bir AB ülkesinden daha ön sipariş aldık. Önemli bir sözleşmeyi imzalama aşamasındayız.” dedi.
Stratejik teknoloji
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının resmi web sitesinde yayınladığı habere göre, savunma sanayisinde çok göz önünde olmayan ancak stratejik önem taşıyan bir teknoloji de ısıl piller. Birçok savunma sanayi ürününde temel güç kaynağı olarak kullanılabilen ısıl piller, dünyada bir kaç ülke tarafından üretiliyor.
Tek üretici SAGE
Türkiye’nin tek ısıl pil geliştirici ve üreticisi olan TÜBİTAK Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü (SAGE) bu kritik ürünlerin Ar-Ge’sinden tasarımına, her türlü testinden üretimine kadar tüm süreçleri bir bütün olarak üstleniyor.
"250 tasarım yapıldı"
Bakan Varank, TÜBİTAK SAGE’nin 2002 yılında ısıl pil teknolojisini geliştirme çalışmalarına başladığını ifade ederek, “Şu ana kadar farklı teknik özelliklere sahip yaklaşık 250 ısıl pil tasarımı yapıldı. Bunların 38’i üretilerek uluslararası askeri standartlara uygun olarak kalifiye edildi.” dedi.
"Diğer sistemlerde de kullanılıyor"
Üretilen ısıl pillerin TÜBİTAK SAGE tarafından geliştirilen sistemlerin dışında diğer savunma sanayi kuruluşları tarafından geliştirilen milli sistemlerde ve sivil havacılık sektöründe de kullanıldığının altını çizen Bakan Varank, “SAGE’de geliştirilen ısıl piller ile Türk savunma sanayisinde ısıl pillere ilişkin yurt dışı bağımlılık tamamen ortadan kalkmıştır.” diye konuştu.
"Önemli ihracat potansiyeli"
Varank, SAGE’nin yurt içi teslimatların yanı sıra birçok farklı ülkeye 2012 yılından itibaren ısıl pil ihracatı yaptığını anlatarak, “Bu ülkeler arasında Almanya, Ukrayna, Brezilya ve Suudi Arabistan var. Isıl pil, büyük ihracat potansiyeline sahip. Hatta yakın zamanda Almanya'dan sonra bir AB ülkesinden daha ön sipariş aldık. Önemli bir sözleşmeyi imzalama aşamasındayız. Güçlü rakiplerimiz arasından sıyrılarak bu ön siparişi almamız oldukça mühim.” dedi.
"Bilgiler yurt dışına çıkmadı"
SAGE’nin ısıl pilleri geliştirip üreterek yaklaşık 91 milyon doların yurt içinde kalması sağladığını kaydeden Varank, “İşin ekonomik kısmı elbette önemli ama diğer taraftan güvenlik boyutunu da göz ardı edemeyiz. Bu üretimlerimizle ülke savunmasına ilişkin stratejik bilgilerin yurt dışına çıkmasını da engellemiş olduk.” diye konuştu.
Elektriksel enerji üretiyor
Isıl pil, elektrolitin 650°C (derece) sıcaklığa çıkartılarak eriyik hale getirilmesinin ardından anot ve katot arasındaki iyon iletkenliğinin oluşturularak elektrokimyasal reaksiyonların başlaması ilkesiyle elektriksel enerji üreten bir pil türü.
Tek kullanımlık
Tek kullanımlık olan ısıl piller; füzeler, güdüm kitleri, güdümlü topçu mühimmatları, uçak koltuk fırlatma sistemleri, muharip uçak acil durum sistemleri, sivil havacılık uygulamaları, tapalar ve akustik karıştırıcılarda güç kaynağı olarak kullanılıyor.
Nerelerde kullanılıyor?
Isıl piller, SAGE tarafından geliştirilen milli sistemler olan Hassas Güdüm Kitleri (HGK Ailesi), Kanatlı Güdüm Kitleri, Seyir Füzeleri (SOM Ailesi) ve Hava-Hava Füzeleri (Gökdoğan ve Bozdoğan) ile diğer Türkiye'nin savunma sanayi kuruluşları tarafından geliştirilen milli sistemlerde görev alıyor.(İLKHA)
